وخامت حال پولسازترین شغل!

شفاآنلاین>سلامت> از دید مردم شغل و رشته پزشکی دارای ویژگی‌هایی چون جذابیت شغلی، بازارکار مناسب، آینده مالی خوب، نیاز همیشگی افراد اجتماع به آن و اعتبار اجتماعی است.

به گزارش شفاآنلاین:از سوی دیگر، در تحقیقی که در سال ۹۵ صورت گرفت، سه انگیزه اول دانشجویان برای انتخاب رشته‌های پزشکی به ترتیب داشتن موقعیت اجتماعی مناسب، داشتن مسئولیت در شغل و علاقمندی شخصی به علم به ویژه پزشکی بود.

با وجود مطرح بودن رشته‌های پزشکی، دغدغه بسیاری از داوطلبان و والدین این است که آینده کدام رشته‌ها درخشان‌تر است؟ طی دهه‌های ۵۰، ۶۰ و شاید ۷۰ رشته‌هایی چون داروسازی، دندانپزشکی، پرستاری، مامایی، پزشکی، دامپزشکی، علوم آزمایشگاهی در صدر پولسازترین رشته‌های پزشکی محسوب می‌شدند اما به اذعان خود پزشکان، درآمد این رشته‌ها در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته و به نوعی دیگر این قشر جزء قشر مرفه محسوب نمی‌شوند.

در صحبت با پزشکان دریافتیم که دانشجویان امسال که فکر پزشک شدن را در سرمی‌پروانند، می‌بایست برای ۱۰، ۱۵ سال آینده خود تصمیم بگیرند چراکه آن زمان امکان دارد پزشکی درآمدی بالاتر از یک کارمند با سطح متوسط به بالا نداشته باشد.

با این تفاسیر بر آن شدیم، ضمن واکاوی مشکلات پزشکان، چرایی گرایش جوانان به رشته‌های پزشکی را با حضور چند پزشک به بحث و تبادل نظر بگذاریم. بنابراین رئیس سازمان نظام پزشکی استان همدان به همراه دو تن از اعضای هیئت مدیره سازمان  حضور یافتند و توضیحاتی در این زمینه‌ها ارائه کردند.

 پزشکی رشته بسیار سختی است

رئیس سازمان نظام پزشکی استان همدان با حضور در نشست تخصصی با عنوان «بررسی مشکلات پزشکان و چرایی گرایش جوانان به رشته‌های پزشکی»، اظهار کرد: خیلی خوب است که بتوانیم به جوانان و کسانی‌که می‌خواهند انتخاب رشته کنند و دنبال آینده شغلی هستند این را بگوییم که اگر پزشکی، رشته پردرآمدی تلقی می‌شود پس یکی از راه‌های رسیدن به درآمد خوب و قابل قبول ادامه تحصیل و علم است.

دکتر علیرضا مدرکیان ادامه داد: پزشکان هیچ وقت در رده‌های بالای درآمدی کشور نیستند اما اگر اینطور تصور می‌شود خیلی خوب است که از راه کسب علم می‌توانیم به یک شغل مناسب، درآمد پایدار و خوب و قابل قبول برسیم. اگر بتوانیم جوان‌ها را به این قانع کنیم که از مسیر علم دنبال درآمد باشید نه از مسیرهای عجیب غریب و یک شبه پولدار شدن، این خیلی خوب است که با تلاش و زحمتشان به این مسیر بیایند.

مدرکیان اضافه کرد: به هر حال واقعیت موجود غیر از این است به طوریکه پزشکی رشته بسیار سختی است، هم قبولی کنکور و هم پس از آن، در واقع این رشته کسی را می‌خواهد که علاقمند بوده و قابلیت کسب مهارت داشته باشد، توان ذهنی برای به خاطر سپردن و دریافت آموزش مطالب سخت را داشته و خود را برای یک دوره طولانی تحصیل آماده کرده باشد. از زمان فارغ‌التحصیلی از دبیرستان تا مقطعی که تخصص بگیرد، به اندازه طول تحصیل قبل از آن است.

مدرکیان مطرح کرد:  پزشکی رشته بسیار سختی است، هم قبولی کنکور و هم پس از آن، در واقع این رشته کسی را می‌خواهد که علاقمند بوده و قابلیت کسب مهارت داشته باشد، توان ذهنی برای به خاطر سپردن و دریافت آموزش مطالب سخت را داشته و خود را برای یک دوره طولانی تحصیل آماده کرده باشد.

وی افزود: فردی که از هفت سالگی وارد مدرسه می شود، اگر همه چیز خوب پیش رود و همان سال اول کنکور قبول شود و همه چیز روی فرم باشد، سال اول رزیدنتی و دستیاری پذیرفته شود، همه اینها خوب پیش برود، چیزی حدود ۲۳، ۲۴ سال طول خواهد کشید و آینده فرد در ۳۰، ۳۱ سالگی استارت می‌خورد تا به عنوان پزشک متخصص وارد بازارکار شود. سال اول تعهدات قانونی دارد و باید طرح بگذراند و در مناطقی که متعهد به خدمت شده، کار کند. باز در این سن نمی‌تواند محل زندگی‌اش را خود انتخاب کند و دولت تعیین می‌کند.

رئیس سازمان نظام پزشکی استان همدان در ادامه بیان کرد: اینکه گفته می‌شود چرا پزشکان در مناطق محروم نمی‌مانند؟ بحث منطقه محروم این نیست که پزشک برود و بماند، وزارت بهداشت هم به تازگی سقف درآمدی پزشکان مناطق محروم را حذف کرد، ظاهر قضیه خوب است اما این موضوع باعث ماندگاری نمی‌شود. پزشکان هم دارای زن و فرزند هستند، بچه مدرسه می‌خواهد. باید شاخص‌های مناطق محروم را ارتقاء دهیم، اگر این امر محقق شود خودبخود پزشکان خواهند ماند.

وی افزود: وگرنه اگر به هر پزشکی سه تا چهار برابر آن چیزی که درآمد دارند، بدهید و بگویید در یکی از شهرهای اصفهان بمان و زندگی کن در حالیکه آنجا امکانات مهدکودک، تفریح و در کل امکانات رفاهی شهرنشینی نداشته باشد مطمئن باشید پزشک بعد از سه، چهار سال دوباره برمی‌گردد به طوریکه جاذبه‌های مالی کم و جاذبه‌های دیگری اضافه می‌شود.

مدرکیان خاطرنشان کرد: یکی از دلایلی که پزشکان در مناطق محروم نمی‌مانند درآمد پایین نیست بلکه نبود امکانات شهرنشینی است. اینکه در شهری بیمارستان تخصصی می‌زنیم که شاید ظرفیت این موضوع را ندارد، اشتباه است.

وی تصریح کرد: واقعیت این است که دوست دارم بگویم پزشکی رشته خوب، پردرآمدی و با آینده‌ای است اما این واقعیت نیست، الان دیگر چنین چیزی نیست. منتها دوستان خودشان را می‌آیند با ۲۰ درصد پزشکان که شاخص و پردرآمد هستند، مقایسه می‌کنند در حالیکه ۸۰ درصدی هم هستند که اینطور نیستند.

رئیس سازمان نظام پزشکی استان همدان مطرح کرد: همکارانمان مشکلات عدیده‌ای دارند، یعنی از دوران دانشجویی و درس گرفته تا شرایط سخت کار، کشیک، دوران طرح عمومی و دوران رزیدنتی، مسیر سخت و فوق‌العاده مشکلی است. تیپ و شرایط کاری پزشکی متفاوت شده است، ما نسبت به ۲۰ سال پیش سه برابر ظرفیت، پزشکان فارغ‌التحصیل را داریم. منتها اینکه چرا هنوز مطب‌ها شلوغ است و ما کمبود داریم به این علت است که همین پزشک‌هایی که فارغ‌التحصیل می‌شوند را هم نمی‌توانیم نگه داریم، ما هنوز هم نمی‌توانیم خوب از اینها استفاده کنیم.

وی ادامه داد: نحوه توزیع نیروی انسانی مشکل دارد و هم اینکه اصلاً می‌روند، آن جاذبه‌های شهری را که گفتم بسیار در ماندگاری دخیل است؛ به عنوان مثال بچه‌های اصفهان شاید چند سالی در همدان بمانند، در نهایت به شهر خود بازمی‌گردند یا نه حتی برای برخی شهرهای خودشان هم جوابگو نیست و مجبور می‌شوند به خارج از کشور بروند.

مدرکیان درباره مهاجرت پزشکان بیان کرد: ما آمار داریم اما اجازه دهید آمار مهاجرت‌ها در مورد همدان را نگویم. تعداد این پزشکان طبق آمار متقاضیان مدرک گود استندی که را برای رفتن به خارج از کشور نیاز دارند، استخراج می‌شود.

خیلی از پزشکان ما اصلاً نمی‌آیند کار پزشکی کنند

وی ادامه داد: خیلی از پزشکان ما اصلاً نمی‌آیند کار پزشکی کنند. یعنی ما اسمشان را داریم اما نمی‌دانیم کجا کار می‌کنند؟ نه اینکه نخواهم بگویم آمارها دقیق نیست چراکه اطلاعات پزشکان در سامانه کشوری ثبت نام می‌کنند و ممکن است اطلاعات آنها را در برش استانی با جزئیات نداشته باشیم.

رئیس سازمان نظام پزشکی استان همدان اعلام کرد: پزشکی رشته خوبی است اما کارش تمام خدمت است. واقعاً اینکه می‌گویند کاری ایثار و از جان گذشتگی می‌خواهد، همین شغل پزشکی است، در دوران کرونا دیدید که نه یک مطب تعطیل شد و نه پزشکی گفت سرکار نمی‌روم. پزشکی کرونا دارد، عمل زیبایی هم دارد. روزی که کروناست همه پای کاریم و روزی که شرایط پایدار باشد باز همه هستیم.

وی یادآور شد: روزی که کرونا در قم شایع شد، از همدان پزشکان به صورت داوطلبانه به قم اعزام شدند. با اینکه نمی دانستند چه در انتظارشان است، نیاز مالی هم نداشتند و می توانستند شش ماه و حتی یکسال در خانه بنشینند. آماری در همدان نداریم که بگویند پزشکی در ایام کرونا سرکار نرفته است.

وی در ادامه با بیان اینکه ما هویت و اعتبارمان را از جامعه و مردم گرفتیم، سال‌های سال است پزشکان در رأس گروه‌های مرجع مردم هستند یعنی مردم اعتماد دارند، تصریح کرد: این اعتماد را جامعه پزشکی در طول زمان ایجاد کرده است. این هویت، اعتماد و اعتبار را از جامعه گرفته‌ایم. از رسانه‌ها و تریبون‌داران می‌خواهم سعی در مخدوش کردن این اعتماد نکنند چراکه هم موفق نمی‌شوند، هم تلاش بیهوده‌ای می‌کنند.

مدرکیان خاطرنشان کرد: وقتی ۶۰۰ هزار نفر کنکور تجربی می‌دهند یعنی می‌خواهند پزشک شوند. زمانی‌که متقاضیان زیاد است یعنی مردم پزشکی را دوست دارند و می‌خواهند فرزندانشان پزشک شوند. یعنی پزشکان گروه‌های معتبری هستند بنابراین می‌خواهیم تلاشی برای تخریب جایگاه پزشکان نشود. اگر این جایگاه مرجع و اعتبار را از دست بدهیم مردم متضرر می‌شوند.

وی در ادامه درباره فرار مالیاتی پزشکان توضیح داد: تریبون‌داران پزشکان را مالیات نده و جزء قشر مرفه می‌دانند، مالیات را همه درمی‌روند، ما طبق قوانین موجود مالیات می‌دهیم. اظهارنامه و تبصره ۱۰۰ می‌دهیم. همه حساب و کتابمان دست امور مالیاتی است، یعنی اگر ایرادی در گرفتن مالیات است از ما نیست، از قوانین جاری است. پزشکان را جزء بهترین‌ها در پرداخت مالیات می‌دانند. معتقدم همه حساب‌های ما با امور مالیاتی است.

مدرکیان تصریح کرد: اینکه آنقدر نگاه خوبی به پزشکان هست، خوشحالم. اینکه مردم دوست دارند ما را خوب ببیند و جایگاهمان را متفاوت می‌بینند و انتظار فرار مالیاتی ندارند، به حق است بنابراین همکاران ما باید کاملاً قانون را رعایت کنند. پزشکی همواره جزء گروه‌های قانونمدار بوده و قانون را رعایت کرده و باعث افتخار است که مردم نسبت به سایر گروه‌ها چنین حساسیتی ندارند.

کمبود فوق‌تخصص خون و آنکولوژی و روماتولوژی و متخصص ریه در همدان

وی در ادامه با بیان اینکه در بعضی رشته‌های تخصصی کمبود پزشک داریم مثل فوق‌تخصص خون و آنکولوژی و رماتولوژی مطرح کرد: در بعضی رشته‌ها چون متخصص ریه نیاز داریم که تعداد بیشتری داشته باشیم. متخصص گوارش کم نداریم بلکه مراجعه‌کننده‌های زیادی دارد، اگر تعدادشان سه برابر ظرفیت فعلی باشد، باز کم می‌آوریم.

مدرکیان با اعلام اینکه مراجعات مردم به پزشکان خیلی زیاد است، تصریح کرد: روزانه بین ۲۵ تا ۳۰ هزار خدمت سرپایی انجام می‌شود که استاندارد نیست. مراجعات بی‌مورد خیلی زیاد داریم. اگر فقط بیماران بیایند شاید روزی ۶۰۰۰ مراجعه‌کننده هم نداشته باشیم.

مدرکیان با اعلام اینکه مراجعات مردم به پزشکان خیلی زیاد است، تصریح کرد: روزانه بین ۲۵ تا ۳۰ هزار خدمت سرپایی شامل ویزیت، آزمایشگاه، دارو و ... انجام می‌شود که استاندارد نیست. مراجعات بی‌مورد خیلی زیاد داریم. اگر فقط بیماران بیایند شاید روزی ۶۰۰۰ مراجعه‌کننده هم نداشته باشیم.

وی در پایان گفت: کل شکایات دریافتی در طول یکسال از سازمان نظام پزشکی گرفته تا دادگستری و سامانه ۱۶۹۰، چیزی حدود ۳۰۰ مورد بوده است که خیلی کم و خوب است.

عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی استان همدان نیز با بیان اینکه خیلی‌ها معتقدند گروه پزشکی درآمد خیلی بالا و زندگی خیلی مرفهی دارند، گفت: متأسفانه شاهد معضل مهاجرت پزشکان هستیم، اگر اینجا بهشت خوب مالی است چرا آنقدر مهاجرت زیاد است؟ درآمد پزشکی در کشورهای دیگر در مقایسه با ایران نسبت به متعارف یا نُرم درآمد جمعیت خیلی بالاست اما باز هم خیلی نداها و صداها هست که می‌گویند درآمد پزشکی خیلی زیاد است. اگر آنقدر رفاه و رضایتمندی است، مسئله اول این است که چرا به فکر رفتن هستند؟

دکتر علیرضا حیدری ادامه داد: مسئله دوم این است که راندمان را طی زندگی حساب می‌کنیم نه طی چند سال کاری، کسی که در ۱۹ سالگی دیپلم می‌گیرد و وارد رشته پزشکی می‌شود بلافاصله تخصص می‌گیرد و سربازی می‌رود و طرح را می‌گذرانند، چیزی حدود ۱۵ تا ۱۷ سال طول می‌کشد، در واقع یک پزشک در ۳۴ سالگی وارد بازار کار می‌شود. اینکه چقدر طول می‌کشد تا در این بازارکار خود را به مردم معرفی کند و جا بیفتد و یک درآمد نسبتاً قابل قبولی پیدا کند، این هم بماند.

وی خاطرنشان کرد: مسئله سوم حافظه و سابقه تاریخی است. بله در یک مقاطع زمانی ممکن است در دهه‌های ۵۰، ۶۰ و شاید ۷۰ درآمد پزشکی نسبت به هزینه‌هایی که برایشان داشته خیلی بالا بوده و جزء قشر مرفه بودند اما در حال حاضر به چندین علت اینطور نیست؛ یک اینکه تعداد پزشکان خیلی بیشتر شده بنابراین بازارکار تقسیم شده است و به آن شکل نیست که یکجا و در یک مطب متمرکز شوند. دوم اینکه تا افراد جوان بیابند و خود را در بازار رقابتی سنگین که معمولاً پر از افراد باتجربه و خوب است، جا بیندازند، باید سال‌ها تلاش کنند.

وی اضافه کرد: سوم اینکه هزینه‌های رشته‌های پزشکی بالا رفته به ویژه در رشته‌هایی مثل دندانپزشکی و داروسازی که خیلی به مواد مصرفی یا تجهیزات متکی هستند، سرسام‌آور شده است بنابراین هزینه‌ها الان خیلی زیاد شده و همه اینها دست به دست هم داده که به لحاظ مالی هر چند هنوز هم درآمد پزشک، دندانپزشک و داروساز نسبتاً خوب است اما واقعاً گاهی نسبت به شغل‌های دیگر بخواهید مقایسه کنید، به صرفه نیست و این پیش‌آگهی برای آینده بدتر است یعنی شیب این نمودار به سمت پایین است.

این متخصص جراحی فک و صورت مطرح کرد: این روزها تعداد زیادی برای تعیین رشته با بنده مشورت می‌کردند، برای همه یک جمله را بدون استثنا می‌گفتم که «داری برای ۱۰، ۱۵ سال آینده تصمیم می‌گیری، آن زمان فکر نمی‌کنم پزشکی درآمدی بالاتر از یک کارمند با سطح متوسط به بالا نداشته باشد» و به این گفته عقیده راسخ دارم و به فرزند خود هم توصیه می‌کنم که «برو دنبال علاقه‌ات، دهه آینده دهه‌ای نیست که این اختلاف درآمد باشد».

وی بیان کرد: درباره هجمه‌هایی که به پزشکان وارد می‌شود هم نمی‌دانم چرا و چطور اما در هر گروهی هستند که از استانداردهای خدمتشان خارج می‌شوند، این ویژه رشته پزشکی نیست، تمام گروه‌ها اینگونه است. مثلاً همه فرار مالیاتی دارند اما خیلی خوب است که این حساسیت در مورد رشته پزشکی نزد مردم زیاد است که این یک تیغ دولبه است، هم خوشحالیم که مردم فکر می‌کنند ما آگاه هستیم و نباید خطا کنیم و گاهی اوقات آدم را نگران می‌کند که چرا قضاوت‌های ناعادلانه شکل می‌گیرد، چرا می‌گویند که همه اینطور هستند، در سطح کمی از جامعه پزشکی مانند هر شغل دیگری ممکن است از خطوط قانونی خارج شوند اما اکثریت قریب به اتفاق جامعه پزشکی در چهارچوب قانون کار خود را انجام می‌دهند.

حیدری در ادامه بیان کرد: زمانی‌که سامانه ۱۶۹۰ راه‌اندازی شده بود، فکر می‌کنم به تعداد انگشتان دست هم شکایت تعرفه‌ای نداشتیم یعنی شکایتی نداشتیم که بگویند زیرمیزی گرفته شده است، در استان همدان یکی از کمترین تخلفات زیرمیزی را داشتیم اما متأسفانه می‌بینیم از نظر خیلی‌ها جامعه پزشکی اکثرشان زیزمیزی‌بگیر هستند در حالیکه اینطور نیست. الان هم این موضوع خیلی کم و در حد صفر است به طوریکه در یک سال گذشته اصلاً نداشتیم.

وی در مورد مالیات هم گفت: اداره مالیات می‌گوید جامعه پزشکی بهترین گروه در شغل‌های آزاد است که مالیات از آنها می‌گیریم. شغل‌های دولتی و کارمندی که وضعیتشان مشخص است و طبق روال خاصی مالیات از حقوقشان کسر می‌شود. در بیمارستان‌های دولتی ما حتی قبل از اینکه حق‌الزحمه پزشک پرداخت شود شاید به فاصله گاهی تا یکسال زودتر مالیاتش پرداخت شده است. یعنی الان در شهریور ۱۴۰۱ انتهای ماه مالیات را بیمارستان به اداره دارایی می‌دهد و شما شهریور ۱۴۰۲ ممکن است این پول را دریافت کنید. در واقع بیمارستان موظف است از حق‌الزحمه پزشکان ماهانه ۱۰ درصد به اداره دارایی بدهد.

این دندانپزشک تصریح کرد: در مورد اتصال کارتخوان به اداره مالیاتی هم ممکن است در جامعه ۲۰۰۰، ۳۰۰۰ نفری جامعه پزشکی همدان موارد انگشت‌شماری باشد که متصل نباشند و این موضوع با گذر زمان خودبخود خواهد شد چراکه پرداخت پول به صورت نقدی خیلی امکان‌پذیر نیست. کمتر از ۲۰ پزشک وصل به کارتخوان نبودند اما اکثریت قابل توجهی کارتخوان متصل به اداره مالیاتی دارند.

وی در ادامه درباره ظرفیت‌های پذیرش دانشجو در دانشگاه‌های پزشکی اظهار کرد: اینکه کار کارشناسی و دقیقی براساس نیاز جامعه شکل بگیرد و به تعداد افراد بیایند ظرفیت مشخصی برای رشته‌های پزشکی درنظر بگیرند، کار بسیار پسندیده‌ای خواهد بود. شاید گاهی خیلی از پزشکان باسابقه و پربیمار دوست داشته باشند حجم کاریشان کم شود، من خیلی می‌شناسم پزشکانی که دوست دارند کارشان کم شود.

حیدری ادامه داد: الان اتفاقی که افتاده بدون مطالعه آمده‌اند و تعداد زیادی رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در مقطع عمومی پذیرش گرفته‌اند، در این تصمیم‌گیری به چه چیزهایی توجه نشده؟ یکی ظرفیت دانشگاه، در همین دانشگاه علوم پزشکی همدان ما طی شش سال گذشته مدام تلاش کرده‌ایم از وزارتخانه ظرفیت را پایین بیاوریم، به چه علت؟ به این علت که دانشکده دندانپزشکی برای ۳۵ نفر طراحی شده است اما الان ۸۵ دانشجو دارد.

وی ادامه داد: الان اتفاقی که افتاده بدون مطالعه آمده‌اند و تعداد زیادی رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در مقطع عمومی پذیرش گرفته‌اند، در این تصمیم‌گیری به چه چیزهایی توجه نشده؟ یکی ظرفیت دانشگاه، در همین دانشگاه علوم پزشکی همدان ما طی شش سال گذشته مدام تلاش کرده‌ایم از وزارتخانه ظرفیت را پایین بیاوریم، به چه علت؟ به این علت که دانشکده دندانپزشکی برای ۳۵ نفر طراحی شده است اما الان ۸۵ دانشجو دارد.

حیدری اضافه کرد: یعنی دو، سه برابر ظرفیت دانشجو می‌گیرد، ما شیفت بعدازظهر می‌زنیم، از هر فضای فیزیکی و کوچکی استفاده می‌کنیم که دانشجوها را پاسخگو باشیم، به هر حال اینها هم مثل بچه‌های خودمان هستند و دوست داریم یاد بگیرند و فارغ‌التحصیل شوند اما در عمل چه اتفاقی می‌افتد؟ کیفیت آموزشی به تناسب افزایش تعداد به شدت پایین می‌آید چراکه فضای فیزیکی، امکانات مالی و اعضای هیأت علمی نیست.

وی افزود: حال چطور می خواهیم ظرفیت ۸۵ نفره را به ۱۰۰ نفر برسانیم؟ نتیجه‌اش مشخص است و نخستین معضل تربیت ۱۰۰ نفر دانشجوی ضعیف خواهد بود. دومین معضل این است که همین الان می‌گوییم خیل زیادی از فارغ‌التحصیلان دارند می‌روند، چرا به جای اینکه یک سرمایه‌گذاری هفت ساله کنیم که هفت سال بعد یک تعدادی بیایند که معلوم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد، همین الان جلوی اینها را نمی‌گیریم و راضیشان نمی‌کنیم که سرمایه‌ای که قرار است برای آموزش این عده برود، برای راضی کردن این عده بگذاریم که بمانند. اینها از نظر مالی راضی نیستند که دارند می‌روند.

این عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی استان همدان خاطرنشان کرد: از یک سمت بیت‌المالی که برای تربیت دانشجویان داده شده تا فارغ‌التحصیل شوند، پرت می‌کنیم و آنها مهاجرت می‌کنند، از یک سمت داریم هزینه‌ای می کنیم که یک عده بیایند جایگزین سرمایه موجود و هفت سال آینده‌ای شوند که معلوم نیست آنها هم بمانند یا نمانند و با کیفیت پایین بنابراین بحث نگرانی‌های ماست.

وی اذعان کرد: به عنوان مدرس دانشگاه نگران آینده رشته خودم هستم که فارغ‌التحصیلانی که می‌آیند چطور می‌خواهند خدمت دهند، اگر پنج، شش همکار من خدمت بد ارائه دهد، من هم آسیب دیده‌ام، جامعه پزشکی آسیب می‌بیند، به همین علت ما نگران هستیم و با این شرایط و به این شکل خیلی موافق افزایش ظرفیت‌ها نیستم. هر چند اگر نیازسنجی دقیق و مشخصی از رشته‌های مختلف شود و بعد شروع کنند به ارزیابی و تهیه زیرساخت و افزایش ظرفیت، خیلی هم خوب است و استقبال می‌شود.

وی در ادامه گفت: این افزایش ظرفیت فقط کمّی دارد، اضافه می‌شود، کیفی هیچ اتفاقی نخواهد افتاد و پایین هم خواهد آمد. همین الان نسبت به ۱۰ سال پیش احساس می‌کنم دانشجوهایم ضعیف‌تر هستند. یک رشته‌هایی بدون کنکور پذیرش می‌شود، مگر می‌شود بدون ارزیابی اولیه از توانایی و استعداد کسی بگویند بیا برو بشین این رشته را بخوان؟ آخه این چه نوع تصمیم‌گیری است؟

حیدری درباره اینکه قرار است پذیرش ۲۰ درصد بومی‌ها در رشته پزشکی محقق شود، اعلام کرد: این موضوع خیلی خوب است اما تجربه ۱۰ ساله من می‌گوید هیچ وقت اجرایی نمی‌شود. افراد در ابتدا به استان همدان متعهد هستند، چهار سال کار می‌کنند اما بعدش می‌روند. کسی که با چشم باز در دفترچه تعیین رشته زده «من بومی همدان را می‌پذیرم» دیگر به همه چیزش فکر کرده، اینکه قرار است در همدان زندگی کنم، اینکه ۱۵ سال در استان همدان باید زندکی کنم. باید اصلاً پزشک بومی باشد، اگر بتوان همین‌ها را نگه داشت خیلی از مشکلات حل می‌شود اما در عمل چنین اتفاقی نمی‌‎افتد.

وی یادآور شد: همین الان هم ظرفیت‌های تخصصی که اعلام می‌شود فکر می‌کنید چند نفر به سمتش بروند؟ اصلا نمی‌روند! در آماری شنیدم زیر ۵۰ درصد ظرفیت‌ها پر شده بود که برایم تعجب برانگیز بود. در همین همدان ما سه سال است رزیدنت بیهوشی نداریم، یعنی ما اصلاً متخصص بیهوشی نداریم، برای چه ظرفیت اضافه می‌کنیم وقتی کسی متقاضی نیست؟ پاسخ این است «به خاطر آینده شغلی که گفتم و شیبی که برای ۱۰ سال آینده عرض کردم».

این دندانپزشک مطرح کرد: نگران آینده رشته پزشکی هستیم، همه هم آه و ناله می‌کنند اما کمتر گوش می‌کنند. راهکار، کارشناسی دقیق و استفاده از نظر کارشناسی مرجع متخصص را نیاز دارد، وزارت بهداشت و نظام پزشکی مخالف افزایش ظرفیت‌ها هستند حال چه کسی و کجا دارد برای افزایش ظرفیت تصمیم می‌گیرد؟

وی ادامه داد: دو متولی امر که تخصصی به داستان نگاه می‌کنند خیلی با این شرایط موافق نیستند، با شرایط بهتر مخالفت کلی ندارند اما چه کسی دارد تصمیم می‌گیرد که این اتفاق بیفتد؟ خب معلوم است کار کارشناسی دقیقی نمی‌شود، برای تصمیم‌های اینگونه شاید لازم باشد دو، سه سال کار کارشناسی براساس آمار، اپیدمیولوژی و برپایه نیازسنجی باشد، نمی‌شود همینطور یک شبه بگوییم دندانپزشکی ۱۰۰ نفر اضافه شود. این تعداد برای کجاست؟ داریم بیت‌المال را برای خارج از کشور می‌دهیم؟ دندانپزشک اینجا تربیت می‌کنیم با هزینه این مردم و با مالیات این مردم، بعد فردا خداحافظ؟ مشکل ما تصمیم‌های غیرکارشناسی است وگرنه راهکار بسیار است.

حیدری تصریح کرد: همین الان هم دانشجویی که فارغ‌التحصیل می‌شود تا تمام تعهدات قانونی‌اش را انجام نداده، مدرکش را نمی‌دهند یعنی باید طرح و سربازی‌اش را برود و خدماتش را بدهد. بنده سال ۷۸ فارغ‌التحصیل شده‌ام و تازه الان شاید بتوانم مدرک عمومی‌ام را بگیرم، مدرک تخصصی‌ام را حالا حالاها نمی‌دهند.

حیدری درباره مهاجرت پزشکان توضیح داد: این افراد بدون مدرک می‌روند و دوباره در کشور دیگر پزشکی می‌خوانند. کشورهایی مثل کانادا مدرک ما را قبول ندارند و باید دوباره بخوانند. حال چه می‌شود که یک نفر بعد از فارغ‌التحصیلی ترجیح می‌دهد به خارج از کشور برود و دوباره پزشکی بخواند؟ و باید از اول شروع کند.

وی درباره مهاجرت پزشکان توضیح داد: این افراد بدون مدرک می‌روند و دوباره در کشور دیگر پزشکی می‌خوانند. کشورهایی مثل کانادا مدرک ما را قبول ندارند و باید دوباره بخوانند. حال چه می‌شود که یک نفر بعد از فارغ‌التحصیلی ترجیح می‌دهد به خارج از کشور برود و دوباره پزشکی بخواند؟ و باید از اول شروع کند.

وی با بیان اینکه پزشکی با سلامت مردم در ارتباط است بنابراین نمی‌توان فرمان را دست هر کسی داد، درباره افزایش تعرفه‌ها نیز مطرح کرد: طی سال‌های اخیر به ترتیب ۷ درصد، ۱۳ درصد، صفر درصد و ۲۸ درصد تعرفه‌ها افزایش یافته در حالیکه تمام هزینه‌ها ۵۰۰ درصد افزایش داشته است.

این دندانپزشک با اشاره به اینکه عملاً یک پزشک تا ۳۵ سالگی درآمد و راندمانش صفر است، خاطرنشان کرد: در ایام کرونا خیلی از همکاران جوان ما برای پرداخت قسطشان مانده بودند و از پس هزینه‌ها آن برنمی‌آیند. پزشکی که امسال فارغ‌التحصیل شده به جرأت می‌گویم از پس اجاره آپارتمانش هم برنمی‌آید. الان بیش از ۷۰، ۸۰ درصد جامعه پزشکی به‌زور می‌توانند هزینه‌های جاری مطب و زندگیشان را بدهند.

وی در ادامه مطرح کرد: معمولاً مطب‌های خیلی شلوغ متعلق به آدم‌های قدیمی است، یعنی پزشکانی که طی سال‌ها شناخته شده‌اند و بر پایه سرمایه‌ای به نام شناخت مردم دارند کار می‌کنند، در ضمن بعضی از رشته‌های خاص شاید انگشت‌شمار به علت تعداد کم با ترافیک بیمار زیاد مواجه هستند. مسئله فرعی اینکه گاهی مراجعات بی‌مورد و غیرلازم است. مثلاً خودم روزانه پنج، شش مورد داشتم که مراجعه غیرلازم داشته‌اند و اصلاً نباید به بنده مراجعه می‌کردند، همه اینها دست به دست هم می‌دهد که این اتفاق بیفتد.

وی با تأکید بر اینکه توزیع بیماران هم نامتوازن است به طوریکه اگر بیماران به صورت متوازن توزیع می‌شدند شاید هر مطبی بین ۱۰تا ۱۵ بیمار داشت، افزود: این یک سیکل معیوب است، من به عنوان پزشک واقعا می‌خواهم که مطبم خلوت باشد در حدی که فقط زمانم را پر کند یعنی تعدادی بیمار داشته باشم که بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه برای هر کدامشان وقت بگذارم و صحبت کنیم و مشکلشان را حل کنم و خودم هم با آرامش فکری بین دو ویزیت استراحت کنم. خیلی از پزشک‌ها از اینکه مطبشان شلوغ باشد، راضی نیستند. اصلاً کار از دستشان درمی‌آید، نمی‌توانند هم ویزیت نکنند چون مردم شاکی می‌شوند.

به گفته حیدری، به جای اینکه توزیع را متوازن و ۲۰ درصد پزشکان شلوغ را خلوت کنند با کارهای غیرکارشناسی می‌خواهند ۸۰ درصد خلوت دیگر اضافه کنند.

سطح علمی پزشکان، داروسازان و دندانپزشکان در ایران بسیار بالاست

عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی استان همدان نیز با بیان اینکه سطح علمی پزشکان، داروسازان و دندانپزشکان در ایران بسیار بالاست، گفت: امسال ظرفیت تخصص اطفال خالی بود چراکه این رشته فوق‌العاده سخت است.

دکتر محمدناصر خواجوی‌پور با طرح این موضوع که تولد، زندگی و مرگ انسان‌ها جدای از مسئله هستی‌شناسی بر عهده پزشکان است، اظهار کرد: در جامعه‌ای که پزشک هست و از بدو تولد و در طول زندگی مردم به گروه‌های مختلف پزشکی نیاز دارند، چرا باید با افزایش بی‌رویه ظرفیت‌ها و غیرکارشناسانه کاری کنیم که این جامعه ضربه بخورد؟

وی خاطرنشان کرد: در ادامه همین کارهای غیرکارشناسانه آیین‌نامه‌ای ابلاغ می‌شود که می‌توان بدون رعایت فاصله داروخانه تأسیس کرد. چرا کسی که سه سال فارغ‌التحصیل شده و تجربه کافی برای داشتن سمت مسئول فنی را ندارد باید داروخانه بزند؟

خواجوی‌پور با ابرازنارضایتی از ابلاغ دستورالعملی مبنی بر برداشتن حدود فاصله‌گذاری بین داروخانه‌ها در سطح شهر مطرح کرد: طبق این دستورالعمل هر کس می‌تواند داروخانه بزند و حاصل آن تجمع داروخانه‌ها در یک محل می‌شود و وقتی صاحب داروخانه‌ای نتواند از پس اجاره محل کارش بربیاید وارد مباحث فرعی شده و به دنبال درست کردن کارت ویزیت و ارائه آن به پزشک و منشی و کارهایی از این دست می‌رود.

وی با اشاره به اینکه فروش محصولات آرایشی، بهداشتی در داروخانه‌ها حتماً دارای مجوز و علامت سیب سلامت و لیبل است، به مردم پیشنهاد کرد این محصولات را از داروخانه‌ها تهیه کنند چراکه وقتی چیزی راحت و آزاد در دسترس باشد، امکان تخلف در آن زیاد می‌شود؛ به عنوان مثال یکی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ در همدان انواع خمیردندان‌های فاقد مجوز را در قفسه‌های خود دارد و به فروش می‌رساند در حالیکه خمیردندان‌های معتبر و دارای لیبل را می‌توان از داروخانه‌ها تهیه کرد.

دبیر انجمن داروسازان استان همدان با اشاره به اینکه مردم باید اطلاعتشان را بالا ببرند، تصریح کرد: اطلاعات عمومی جامعه از داروخانه‌ها تا ۱۰ سال پیش خیلی پایین بود به طوریکه مردم اصلاً نمی‌دانستند دکتر در داروخانه است و دکتر داروساز کیست؟ به همه نسخه‌پیچ‌ها می گفتند «دکتر». در حقیقت در تمام داروخانه‌ها پزشکی وجود دارد که می‌تواند اطلاعاتی در اختیار مردم قرار دهد که ممکن است بسیار کارساز باشد چراکه امکان دارد سر یک پزشک آنقدر شلوغ باشد که نسخه را اشتباه بنویسد یا تداخل اثر دارویی پیش بیاید، گذشته از این یک بیمار وقتی بدون نسخه برای دریافت دارو مراجعه می‌کند می‌تواند از این پزشک راهنمایی بگیرد.

وی به پای کار بودن پزشکان در تمام صحنه‌های حساس کشور همچون جنگ تحمیلی و کرونا اشاره کرد و گفت: متأسفانه با کارهای غیرکارشناسی همچون افزایش ظرفیت‌ها دارند ریشه پزشکان را می‌زنند. این موضوع هر چند سال یکبار اتفاق می‌افتد اما امسال دیگر از حد خارج شده است در حالیکه مثلاً برای رشته داروسازی باید در ابتدا زیرساخت‌های لازم فراهم شود بعد اقدام به چنین کاری کنند.

خواجوی‌پور با اشاره به اینکه یک دانشکده داروسازی به خیلی چیزها نیاز دارد، اعلام کرد: در حال حاضر این دانشکده برای تربیت ۳۰ دانشجو ظرفیت دارد اما وقتی یک دفعه این ظرفیت به ۷۰ نفر افزایش می‌یابد علاوه بر اینکه کنترل این تعداد سخت می‌شود، سطح علمی‌شان پایین می‌آید.

این دکترای حرفه‌ای داروسازی با اشاره به اینکه یک دانشکده داروسازی به خیلی چیزها نیاز دارد، اعلام کرد: در حال حاضر این دانشکده برای تربیت ۳۰ دانشجو ظرفیت دارد اما وقتی یک دفعه این ظرفیت به ۷۰ نفر افزایش می‌یابد علاوه بر اینکه کنترل این تعداد سخت می‌شود، سطح علمی‌شان پایین می‌آید.

وی درخواست کرد که پیش از اینکه طرحی به مجلس برود با متولیان آن یعنی سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت مشورت شود، درباره فرار مالیاتی پزشکان گفت: در بحث نصب کارتخوان متصل به اداره مالیاتی توسط پزشکان، این نیست که فقط پزشکان دنبال پول باشند، همه دنبال پول هستند، بالای ۹۰ درصد پزشکان کارتخوان دارند، نباید درصد باقیمانده را بزرگنمایی کرد.

خواجوی‌پور درباره افزایش ویزیت و تعرفه پزشکان مطرح کرد: میانگین افزایش تعرفه‌ها ۲۸ درصد بوده است به طوریکه سال ۹۹ هم به خاطر کرونا افزایش نیافت.

وی پزشکان را محروم‌ترین قشر دانست که زمانی برای تفریح و رسیدگی به روح و روان خود ندارند و خاطرنشان کرد: سیستم ارجاع که در سطح کشور پیاده شد به این علت بود که فرد سرماخورده به پزشک عمومی مراجعه کند نه اینکه پیش متخصص برود یا در همان روستا پزشک معاینه‌اش کند و شاید با استراحت هم مشکل حل شود.

 در پایان باید گفت در اجرای طرح‌های مختلف ابتدا باید کارهای کارشناسی با حضور متخصصان حوزه‌های مرتبط انجام گیرد سپس تصمیمات لازم اتخاذ شود. نگرانی پزشکان از آینده شغلی‌شان با گرایش شدید جوانان به رشته پزشکی بسیار به‌جا به نظر می‌رسد. وقتی جامعه پزشکی هم که به عنوان افراد مرفه در جامعه معرفی می‌شوند، از وضعیت معیشتی خود گلایه دارند، واقعاً جای تفکر و تعمق دارد که کجای کار می‌لنگد؟ مهاجرت زیاد پزشکان و طبابت نکردن خیل زیادی از پزشکان زنگ خطر را برای مسئولان به صدا درآورده است، امیدواریم گوش شنوایی باشد تا وضعیت بغرنج نشده، چاره‌اندیشی شود. به قول معروف «جلوی ضرر را از هر کجا بگیری، منفعت است». ایسنا